Spółka komandytowa i komandytowo-akcyjna

To dwa rodzaje spółek, których funkcjonowanie jest oparte o przepisy Kodeksu spółek handlowych. Uwagę skupię na spółce komandytowej, jej cechach charakterystycznych, rodzajach jej właścicieli oraz na opodatkowaniu. Następnie wskaże elementy, które wyróżniają spółkę komandytowo-akcyjną. Obie spółki komandytowe służą w niektórych przypadkach spółkom kapitałowym do tzw. optymalizacji podatkowej, wykorzystując procedurę jednokrotnego opodatkowania spółek osobowych. Poniżej przytaczam również przykład na bazie tworzenia spółki z o.o. spółki komandytowej.

Spółka komandytowa

Spółka komandytowa jest spółką osobową (obok spółki jawnej, pratnerskiej i komandytowo-akcyjnej) i może zostać założona przez co najmniej dwóch wspólników. Z czego co najmniej jeden wspólnik jest komplementariuszem i co najmniej jeden komandytariuszem.

 

Charakterystyka spółki komandytowej:
  • Jako spółka prawa handlowego rejestrowana jest w KRS.
  • Umowa spółki wymaga aktu notarialnego.
  • Wspólnikami spółki komandytowej mogą być zarówno osoby fizyczne, osoby prawne czy ułomne osoby prawne (czyli m.in. inne przedsiębiorstwa).
  • Spółka komandytowa nie posiada osobowości prawnej, ale posiada zdolność prawną oraz zdolność do czynności prawnych. Co oznacza spółka może we własnym imieniu nabywać prawa, np. własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać  zobowiązania, pozywać oraz być pozywana.
  • Spółka komandytowa działa pod własną firmą (nazwą).
  • W nazwie (firmie) spółki komandytowej pojawia się nazwisko jednego lub kilku komplementariuszy oraz dopisek spółka komandytowa lub skrót Sp.k.
  • W przypadku, gdy w firmie spółki komandytowej umieszczone zostanie nazwisko komandytariusza, to traktowany będzie on jak komplementariusz.

 

Kim jest komplementariusz a kim komandytariusz?

Komplementariusz – wspólnik aktywny. To on prowadzi wszelkie sprawy spółki i reprezentuje ją na zewnątrz. Ponosi on pełną odpowiedzialność czyli odpowiada za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem, bez ograniczeń. Odpowiedzialność komplementariuszy jest solidarna i subsydiarna.

Komandytariusz – wspólnik pasywny. Komandytariusz nie reprezentuje spółki i nie prowadzi spraw spółki. Komandytariusz odpowiada za zobowiązania spółki wyłącznie do wysokości sumy komandytowej określonej w umowie. Kolokwialnie można jego funkcję sprowadzić do „inwestora”, który wkłada pewną wartość majątku, a jego odpowiedzialność za zobowiązania spółki jest ograniczona, do wysokości określonej sumy. W przypadku, gdy w spółce będzie kilku komandytariuszy, to suma komandytowa każdego z nich może być określona na innym poziomie.

 

Opodatkowanie

Spółka komandytowa, jak inne spółki osobowe podlega jednokrotnemu opodatkowaniu. Podatkiem dochodowym obłożeni są jedynie wspólnicy spółki, a nie sama spółka (podobnie jak w spółce jawnej).
W rzeczywistości gospodarczej często spotkać można spółki komandytowe, których właścicielem-komplementariuszem jest spółka z o.o., a właścicielami-kamonadytariuszami są udziałowcy tej spółki z o.o., będący osobami fizycznymi. Takie rozwiązanie wykorzystywane jest, by skorzystać z optymalizacji podatkowej.
Na czym ona polega?

 

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa (Sp. z o.o. sp.k.)

 

Należy w pierwszej kolejności przypomnieć, że typowa spółka z o.o. podlega podwójnemu opodatkowaniu. W pierwszej kolejności opodatkowany jest zysk spółki z o.o. podatkiem od osób prawnych (CIT), a następnie opodatkowany jest dochód właścicieli/udziałowców za wypłaconą dywidendę. Stworzenie „spółki z o.o. spółki komandytowej” (czyli komplementariusz to sp. z o.o., a komandytariusze to osoby fizyczne – udziałowcy tej sp. z o.o.) pozwala na skorzystanie z jednokrotnego opodatkowania. Istotą w tej sytuacji są odpowiednie zapisy w umowie spółki wskazujące m.in., że większa część zysków firmy przypada komandytariuszom. Zobaczmy tę sytuację na bardzo uproszonym przykładzie.

 

Przykład:

Pierwsza sytuacja, gdy mamy do czynienia z sp. z o.o.:
Załóżmy, że sp. z o.o. osiągnęła dochód w wysokości 100.000 PLN. Dochód ten opodatkowany jest podatkiem dochodowym od osób prawnych CIT w wysokości 19%, czyli podatek do zapłaty wynosi 19.000 PLN, a w związku z powyższym zysk netto wynosi: 81.000 PLN; załóżmy że całość będzie wypłacona udziałowcom, to oznacza, że kwota ta będzie obciążona podatkiem od dywidendy 19% (15.390PLN), więc do wypłaty udziałowcom pozostanie 65.610 PLN.

Sytuacja druga, gdy mamy do czynienia ze sp. z o.o. sp.k.:
Załóżmy, że w umowie spółki z o.o. spółki komandytowej ustalono podział zysku: 10% dla komplementriusza czyli sp. z o.o. i 90% dla komandytariuszy, którymi w naszym przykładzie są osoby fizyczne będące udziałowcami sp. z o.o.
Załóżmy, że spółka osiągnęła również dochód w wysokości 100.000PLN. Zgodnie z zasadą jednokrotnego opodatkowania 90% dochodu spółki czyli 90.000 opodatkowane będzie, w naszym przykładzie, podatkiem od osób fizycznych, np. podatkiem liniowym 19%. Kwota obciążenia podatkowego wyniesie więc 17.100 PLN, a dochód po opodatkowaniu 72.900 PLN.
Pozostałe 10% zysku (10.000) przypada dla komplementariusza czyli sp. z o.o., które zostaje opodatkowane w pierwszej kolejności 19% podatkiem od osób prawnych  (1.900 PLN), co po opodatkowaniu daje zysk netto w wysokości 8.100 PLN, który jako wypłata dywidendy dla udziałowców po raz kolejny zostanie opodatkowane 19% podatkiem (1.539 PLN), by do kieszeni udziałowców trafiło finalnie 6.561 PLN.
Łącznie osoby fizyczne będące wspólnikami w obu spółkach (w sp. z o.o. i w sp. z o.o. sp.k) zarobią 79.461PLN (72.900 jako komandytariusze + 6.561PLN jako udziałowcy w sp. z o.o. – komplementariusz)
W tej sytuacji dochód wspólników jest wyższy o 13.851 PLN niż w pierwszej sytuacji, w której mamy do czynienia z samą sp. z o.o.

Inną przesłanką do tworzenia sp. z o.o. sp.k. jest ograniczenie odpowiedzialności komandytariuszy. W sytuacji kiedy sp. z o.o. jest komplementariuszem a jej udziałowcy stają się komandytariuszami, to istnieje możliwość ograniczenia odpowiedzialności. Jak to wytłumaczyć? Otóż pełną odpowiedzialność za zobowiązania spółki ponosi komplementariusz (czyli sp.zo.o. w naszym przypadku), a komandytariusze, czyli udziałowcy sp. z o.o. odpowiadają tylko do wysokości sumy komandytowej określonej w umowie, natomiast z tytułu posiadania udziałów w sp. z o.o. odpowiadają oni wyłącznie do wysokości wkładów, jakie wnieśli w tę spółkę.

 

Spółka komandytowo – akcyjna

 

Ostatnim przykładem spółki osobowej jest spółka komandytowo-akcyjna. Bardzo podobna do omawianej powyżej spółki komandytowej.

W spółce komandytowo-akcyjnej również występują dwie kategorie właścicieli:
Komplementariusz – tak samo jak w sp. komandytowej, odpowiada bez ograniczeń całym swoim majątkiem.
Akcjonariusz – zamiast komandytariusza, i tak jak on nie ponosi odpowiedzialności osobistej, jedynie ryzykuje zainwestowanym kapitałem.

 

Cechy charakterystyczne spółki komandytowo-akcyjnej
  • Do utworzenia spółki komandytowo-akcyjnej wymagany jest conajmniej jeden wspólnik, który jest komplementariuszem i conajmniej jeden wspólnik, który jest akcjonariuszem.
  • Utworzeni spółki komandytowo-akcyjnej wymaga minimalnego kapitału zakładowego w wysokości 50.000 PLN.
  • Statut spółki musi być w formie aktu notarialnego.
  • Tak jak pozostałe spółki osobowe, spółka komandytowo-akcyjna nie posiada osobowości prawnej.
  • W przypadku spółki komandytowo-akcyjnej jest wymóg prowadzenia pełnej księgowości
  • To co rozróżnia spółkę komandytowo-akcyjną od spółki komandytowej, to możliwość pozyskiwania kapitału poprzez emisję akcji, co daje możliwość działania na dużą skalę, przy zachowaniu korzyści płynących z bycia spółką osobową.
  • Podstawową korzyścią tej spółki jest, jak w przypadku spółki komandytowej i innych spółek osobowych, korzystanie z jednokrotnego opodatkowania.
  • Firma spółki komandytowo-akcyjnej powinna posiadać nazwiska lub nazwę jednego lub kilku komplementariuszy oraz oznaczenie „spółka komandytowa” lub skrót S.K.A
  • W przypadku zamieszczenia nazwiska albo firmy (nazwy) akcjonariusza w firmie spółki, akcjonariusz ten odpowiada wobec osób trzecich tak jak komplementariusz.
  • Spółka komandytowo akcyjna z jednej strony regulowana jest przez zapisy dotyczące spółek jawnych, a zdrugiej strony przez przepisy dotyczące spółek akcyjnych.

 

Jeśli chcesz przeanalizować inne formy prawne, to zaliczamy do nich:

Zestawienie dostępnych form prawnych przedsiębiorstw prezentuję również tu.

Jeśli masz pytania, to daj znać w komentarzu ?

K.

4 komentarze

Możliwość komentowania została wyłączona.